Stowarzyszenie











KRÓTKA HISTORIA GMINY KOZY


       Legenda o powstaniu mówi, że na dwóch polanach istniały dwie osady noszące podobną nazwę: Kozy Górne i Kozy Dolne. Do końca XVIII w. każda osada miała oddzielnego wójta i innego właściciela, choć stanowiły jedną parafię, wzmiankowana po raz pierwszy w 1326r. w wykazie wizytowanych parafii w Polsce jako "Duabuscapris seu Siffridivilla", co znaczy Dwie Kozy - posiadłość Zygfryda. Wieś posiadała już wtedy kościół parafialny i zameczek otoczony wałem i fosą, którego resztki przetrwały do 1935 roku.
Kozy były wsią szlachecką. Jej właścicielami byli kolejno:
- Korniczowie (od ok. 1425 r.),
- Gierałtowscy (od 1536 r.).
Jakub Gierałtowski w 1559 r. zamienił kościół katolicki w Kozach na zbór kalwiński. Kalwini zniszczyli wszystkie księgi i dokumenty parafialne. Kościół został przywrócony katolikom dopiero w 1658 roku i od 1636 Gierałtowscy byli dziedzicami Kóz Dolnych, natomiast Kozy Górne stały się dziedzictwem Russockich.
W okresie 1650-1687 Kozy Dolne należały do rodziny Rejów z Nagłowic. W XVIII w. właścicielami Kóz została bogata krakowska rodzina Jordanów. Już w 1776 roku wprowadzano numerację domów. Kozy nabrały wówczas charakteru monolitycznej jednostki administracyjnej.
W XIX w. Kozami władali Kluccy, a następnie baronowie Czecz de Lindenwald.
      Kozy były jedną z najbogatszych wsi ziemi oświęcimskiej. Słynęły z wielu znakomitych murarzy, jak również warsztatów płócienniczych. Od końca XIX w. kozianie byli znani z dużego wyrobienia narodowego i społecznego.
Podczas okupacji hitlerowskiej działała w Kozach prężnie siatka konspiracyjna oraz oddział partyzancki AK. Po II wojnie światowej Kozy wchodziły w skład gminy zbiorczej Biała Wieś.
Od 1954 r. cała miejscowość stanowi odrębną gminę. Powstanie samorządu lokalnego stało się szansą bardziej dynamicznego rozwoju, szczególnie w zakresie mieszkalnictwa i infrastruktury z nim związanej.
      W herbie Kóz, który pozostawili ostatni właściciele, widnieje hasło: semper melior, które tłumaczy się jako dążenie do doskonałości, bycie lepszym.